पुणे/रत्नागिरी : कोकणामध्ये नारळावर आधारित प्रक्रिया उद्योगाला मोठी व्यावसायिक संधी आहे. नारळ प्रक्रिया प्रकल्पासाठी कोकोनट डेव्हलपमेंट बोर्डाकडून ४० टक्क्यांपर्यंत अनुदान दिले जाते. शेतकरी उत्पादक संस्थांनाही केंद्र सरकार प्रोत्साहन देत आहे. या पार्श्वभूमीवर, कोकणातील युवक, युवती, शेतकरी, उद्योजक, व्यापारी आदींसाठी, तसेच कोकणाबाहेरील इच्छुकांसाठी केरळमध्ये अभ्यास सहलीचे आयोजन करण्यात आले आहे.

विश्व मराठी परिषदेतर्फे या सहलीचे आयोजन करण्यात आले असून, ही सहल रत्नागिरीतून १२ फेब्रुवारी २०२०ला निघून १५ फेब्रुवारी २०२० रोजी रत्नागिरीत परत येणार आहे. पुणे येथील प्रा. क्षितिज पाटुकले यांनी रत्नागिरी येथील दीपक पटवर्धन, गजानन पाटील, तुषार आंग्रे, कोल्हापूर येथील नंदकुमार दिवटे आणि वेंगुर्ला येथील ‘व्हीसीओ’ उत्पादक अभिजित महाजन यांच्या सहकार्याने ही अभ्यास सहल आयोजित केली आहे. अभ्यास सहलीदरम्यान केंद्र सरकारचे कृषी निर्यात सल्लागार डॉ. सागर पाटील उपस्थित राहणार आहेत. 

‘यामध्ये फक्त कोकण आणि गोवा येथीलच व्यक्तींनी सहभागी व्हायचे असे नसून, मुंबई, पुणे, महाराष्ट्र, गोवा आणि विदेशातूनही ज्यांना उद्योजकतेमध्ये आणि कोकण विकासामध्ये रुची आहे, अशा सर्वांचे स्वागत आहे,’ असे आयोजकांतर्फे कळवण्यात आले आहे. ‘लवकरच फार्मर प्रोड्युसर कंपनी स्थापून पहिला प्रकल्प दसऱ्यादरम्यान सुरू करण्याचा मानस आहे. भविष्यात कोकणामध्ये प्रत्येक तालुक्यात एक प्रकल्प अशी कल्पना आहे,’ असे आयोजकांनी म्हटले आहे. 

नारळावर प्रक्रिया करून तयार केलेले व्हर्जिन कोकोनट ऑइल (व्हीसीओ), डेसिकेटेड कोकोनट, कोकोपीट, कोकोनट शुगर, कोकोनट वेफर्स इत्यादी उत्पादनांना जगभर प्रचंड मागणी आहे. विशेषतः ‘व्हीसीओ’ला आईच्या दुधाच्या बरोबरीने मान्यता असून कॅन्सर, रक्तदाब, अल्सर, अल्झायमर, त्वचा विकार इत्यादी अनेक आजारांवर व्हीसीओ अत्यंत उपयुक्त औषध आहे. याचबरोबर मधुमेहावर अत्यंत उपयुक्त अशा कोकोनट शुगरला वाढती मागणी आहे. नारळ प्रक्रिया उद्योगामध्ये मोठ्या प्रमाणावर रोजगारनिर्मितीची संधी आहे. नारळापासून तयार होणारी सर्व उत्पादने सेंद्रिय असून, कोणताही रासायनिक पदार्थ त्यामध्ये समाविष्ट करावा लागत नाही. नारळाचे वेफर्स अत्यंत चविष्ट असून, पौष्टिक व जीवनसत्त्वयुक्त आहेत. नारळापासून चॉकलेट, बिस्किटेही बनवता येतात. नारळ प्रक्रिया उद्योग कोकणचा चेहरामोहरा बदलून टाकू शकेल. ही उत्पादने आता अमेझॉन/फ्लिपकार्टवर थेट ग्राहकांना विकण्याचीही सोय आहे. 

- नारळ प्रक्रिया प्रकल्प पाहता येतील. यामध्ये व्हीसीओ, डेसिकेटेड कोकोनट, नारळाचे वेफर्स, नारळ शुगर, कोको क्रीम, बिस्किटे, निरा ज्यूस तयार करायचे युनिट पाहता येईल.

- नारळाच्या झाडावर सहजपणे चढता येईल अशी शिडी पाहता येईल.

- नारळावर सहजपणे चढणारी पेट्रोलवर चालणारी बाइक पाहता येईल.

- नारळ नर्सरी, मिश्र लागवडीचे प्रयोग पाहता येतील.

- कोकोनट बोर्ड, केंद्र सरकार यांच्या योजनाची माहिती मिळेल.

- फार्मर प्रोड्युसर कंपनी कशी स्थापन करायची याची माहिती मिळेल.

- हवेशी संपर्क येऊ न देता निरा गोळा करायच्या आधुनिक तंत्राची माहिती मिळेल.

- जुलै २०२०मध्ये मलेशियात क्वालालंपूरमध्ये होणाऱ्या आशिया पॅसिफिक कोकोनट कॉन्फरन्सला फार्मर प्रोड्युसर कंपनीच्या सदस्यांना उपस्थित राहता येईल. तेथे जाण्या-येण्यासाठी बोर्ड अनुदान देते. 

उल्का दिवटे, कोल्हापूर : ९८५०५ ५६५०७

तुषार आग्रे, रत्नागिरी : ८००७० ८८९७२

प्रा. क्षितिज पाटुकले, पुणे : ९८२२८ ४६९१८